In 't Wasdom

antiquariaat Cornelissen & De Jong – Notter | Zwolle
augustus 6th, 2020 by Igor Cornelissen

De buitenissigheden van Jan Greshoff

Jan Greshoff (1888-1971) was dichter en criticus. Voor de oorlog een man met gezag. Hij schreef voor kranten en was o.a. kunstredacteur van De Telegraaf, een heel andere krant toen dan nu.

In een van zijn essays karakteriseert hij één van zijn afwijkingen die tegelijkertijd zijn normaliteit onderstreept: “mijn voorliefde voor rariteiten, voor buitenissigheden en buitensporigheden: toestellen die niemand weet te behandelen, voorwerpen waarvan geen levend mensenkind het nut bevroedt, heeft mij ten allen tijde ook belangstelling bijgebracht voor boeken, welke een rechtschapen lezer niet ter hand zal nemen”.

Naast essayist was Greshoff ook dichter. Ik denk niet dat zijn gedichten nog gelezen worden, maar zijn meningen als criticus blijven interessant. Hij was de man die Willem Elsschot pousseerde. Niet voor niets droeg Elsschot zijn boek Kaas aan hem op. Greshoff woonde vele jaren in Brussel en was bevriend met de dichter J.C. Bloem en Slauerhoff. Al voor de oorlog verhuisde hij naar Zuid-Afrika. Daar stierf hij in 1971 in Kaapstad.

In Rariteiten staat een buitengewoon amusant stuk over de Belgische schilder Edgar Tytgat (’t essay Kinderen), een expressionist die ook boekomslagen maakte. Tytgat was een Vlaming met afschuw voor platheid, een unieke eenling. De man was meer dan een talent, hij was een karakter, schrijft Greshoff. In De Fundatie, hier in Zwolle, hebben ze een paar werken van Tytgat. Misschien moeten ze deze grootheid uit België eens naar Zwolle halen.

Greshoffs erudiete bespiegelingen (ook over journalisten van toen) konden niet meer in Nederland verschijnen. Wel in het nog niet door de Japanners bezette Batavia, dat nu ook al weer jaren anders heet. Rariteiten is opgedragen aan de dichter Leo Vroman. Men kende elkaar. Misschien waren er toen wel minder schrijvers.

Meer nieuwe oude boeken

Geef een reactie

PHP Code Snippets Powered By : XYZScripts.com