In 1989 verscheen De GPOe op de Overtoom van Igor Cornelissen. Het betreft de zoektocht naar en de reconstructie van het leven van geheim agent Ignace Reiss (1899-1937) die in juni 1937 met Henk Sneevliet over zijn voorgenomen breuk met Moskou sprak. In dat boek beschrijft Igor C. ook het leven van Hildo Krop (1884-1970) die in Amsterdam en elders een spoor trok met zijn beeldhouwwerk. Hildo Krop sympathiseerde met het communisme en ontwierp in de jaren dertig een buste van Ignace Reiss, alias mijnheer Ludwik. Naar dat beeldje was Igor naarstig op zoek.
Gerard Reve noemde de bakkerszoon Krop een ‘koekebakker van geslachtloze beelden’ en hij ergerde zich mateloos aan het werk van Krop in betondorp en elders op de Amsterdamse bruggen en gevels. De gehele stad gaat er onder gebogen en niemand kan meer om de stadsbeeldhouwer Hildo Krop heen. Niet alleen in Amsterdam, maar ook niet in Moskou waar zich nog ergens een door Krop gemaakt beeld van Stalin zou bevinden. De vader van de gebroeders Van het Reve, de schrijver Gerard Vanter, bewonderde Hildo Krop niet alleen om zijn lichamelijke kracht, maar ook om zijn kunstzinnigheid. En hij betrok hem bij het ontwerp van een van zijn boekomslagen.
Hildo Krop kwam uit het Overijsselse Steenwijk, waar zijn vader bakker was. Hij leerde van zijn vader de beginselen van het bakkersvak en volgde boetseerlessen om marsepijnfiguren te maken. Alles, dus ook de beeldhouwkunst, begint met het kneden en er gaat niets boven het kneden van deeg. Ik kan dat weten, want ook ik ben een bakkerszoon en weet van het begin en van het einde van het gerezen deeg: is er iets dat verleidelijker is dan de geur van versgebakken brood – eindsel van het geknede deeg – in de morgenstond? In Steenwijk is er ook een museum dat het werk van Hildo Krop tentoonstelt. Dit geheel terzijde.
In 1984 kwam Igor Cornelissen in contact met mevr. E.J. Lagerweij-Polak die toevallig – dat wat ons toevalt – met Igor het ontbrekende puzzelstukje legde en het door Krop gesmede beeld thuisbracht. Een week later lag de foto van de buste van Ignace Reiss (mijnheer Ludwik) op de deurmat van de Vondelkade in Zwolle: “een schok van ontroering maakte zich van mij meester. Een halve eeuw nadat Ludwik met Stalin brak en daarom werd vermoord, zie ik zijn krachtige kop met een breed en hoog voorhoofd, een geprononceerde neus en een wilskrachtige kin. Geen geslachtsloos beeld door een koekebakker. Wel de scherpe en nobele trekken van een beginselvaste man die de moed had een moordzuchtige dictator aan te klagen.”
Het exemplaar van De GPOe op de Overtoom, speciaal voor Igor C. gebonden bij de Zwolse handboekbinderij H. Habes wordt natuurlijk niet verkocht. Wel de monografie van mevr. E.J. Lagerweij-Polak over Hildo Krop (Den Haag, 1992). Lagerweij-Polak maakt daarin ook melding van De GPOe en geeft de afbeelding van “mijnheer Ludwik” (Lagerweij-Polak, 1992, p. 74).
Lagerweij-Polak, E.J. (1992). Hildo Krop. Den Haag: SDU. I.g.st., mooi gaaf exemplaar uit de collectie van Igor Cornelissen. Gebonden in geel linnen met stofomslag en rijkelijk geïllustreerd met foto's (in kleur en zwart-wit). Met register/index en bibliografie, 144 pp. Incl. pak- en verzendkosten binnen Europa € 67,50. Interesse? Neem contact met ons op.
Méér nieuwe oude boeken bij antiquariaat Cornelissen & De Jong