In 't Wasdom

antiquariaat Cornelissen & De Jong – Notter | Zwolle
januari 15th, 2021 by Jaap de Jong

Gullivers reizen

In het schitterend uitgegeven boek van Jonathan Swift (1667-1745) Gulliver’s Travels is voorin het ex libris van Freeman Clarke Samuel Roper (1820-1896) geplakt: “Spes Mea in Deo” ofwel “mijn hoop is op God”. Freeman C.S. Roper was in de 19e eeuw een bekend natuurwetenschapper en botanist. Hij verzamelde niet alleen werken over microscopen, maar was ook geïnteresseerd in de flora van het Eastbourne & Cuckmere district (waar hij ook woonde). Over beide thema’s stelde hij catalogi samen.

In elk geval was Freeman C.S. Roper ook de bezitter van een zeldzaam mooi exemplaar van Gulliver’s Travels van Jonathan Swift. Dit boek kwam later in de collectie van Igor Cornelissen terecht. Het exemplaar bevat 400 houtgravures van Jean Jacques Grandville (pseudoniem van Jean Ignace Isidore Gérard (1803-1847). Grandville was een dolle liefhebber van satirische humor en daarom buitengewoon geschikt als illustrator van Gullivers Travels. Dit boek van Swift is immers in de eerste plaats een satirisch werk; het drijft de spot met de Europese samenleving, de moraal en de wetenschap.

Ik heb het boek (een moderne variant) als jongetje van tien of twaalf in handen gehad, ook rijkelijk geïllustreerd; ik herinner mij tekeningen van Lemuel Gulliver die ergens aanspoelt op een strand van een of ander eiland en daar – in mijn herinnering – belaagd wordt door monsterlijke wezens. Díe tekeningen heb ik in deze versie niet kunnen terugvinden tussen andere fascinerende gravures van Grandville.

Voor mij is nu wel zeker dat dit het eiland Lilliput geweest moet zijn. De wezens daar zijn minuscule mensen met een lengte van ongeveer 15 centimeter. Op het eiland is er strijd gaande over de ware godsdienst en de politiek (de Tories en de Whigs), gesymboliseerd door de strijd om het eitje en de oorlog om de hakken: aan welke kant maakt met zijn eitje open (aan de bolle of de spitse kant) en draagt men lage dan wel hoge hakken)? Uiterst belangrijke vragen, net zoals de antwoorden natuurlijk.

Lemuel Gulliver raakt ook nog betrokken bij een oorlog tussen Lilliput en het eiland Blefuscu en helpt de Lilliputters totdat hij van verraad wordt beschuldigd en men hem het gezicht dreigt te ontnemen. Maar hij ontsnapt. En daar gaat het om: blijven ontsnappen totdat eens de dood er op volgt. Edoch, Spes Mea in Deo.

En zo zijn er nog drie delen. Wat een genot!


Swift, J. (1840). Travels into Several Remote Nations of the World [by Lemuel Gulliver, first a Surgeon an then a Captain of Several Ships in four parts. Illustrated with upward of four hundred wood-engravings from designis of Grandville. With Copious Notes, A Life of the Author, and An Essay on Satirical Fiction by W.C. Taylor]. London: Hayward and Moore. I.z.g.st., gebonden in kalfslederen band, titel in goudopdruk, geringe roestvorming, prachtige schutbladeren, 508 pp. Zeldzaam. Uit de collectie van Igor Cornelissen. € 225,00 (incl. pak- en verzendkosten, ook binnen Europa). Interesse? Neem contact met ons op.

Méér nieuwe oude boeken bij Cornelissen & De Jong

Geef een reactie

PHP Code Snippets Powered By : XYZScripts.com