In 't Wasdom

antiquariaat Cornelissen & De Jong – Notter | Zwolle
april 16th, 2021 by Jaap de Jong

Zwerfziek verlangen. Over Marsman en Van Schendel

Zojuist  wat boeken van Arthur van Schendel (1874-1946) uit de collectie Cornelissen ingevoerd. Igor was een liefhebber van Van Schendel. De schrijver Arthur van Schendel was altijd op reis tussen twee landen: Italie en Nederland. Was hij in Italië dan schreef hij over Nederland, maar was hij in Nederland dan verkoos hij te schrijven over Italië. Het is net zoals met het verlangen. Ben je hier, dan wil je juist daar zijn. Dit natuurlijk terzijde.

Op de eerste bladzijden van De Waterman staat een kind met zijn enkels te verkillen in wind en weer in een mistig land. Op de laatste bladzijde zinkt een man voor eeuwig in de stroom. Daartussenin de geschiedenis van de wat zonderlinge hoofdfiguur, de schipper Maarten Rossaart, die zich aansluit bij de religeuze beweging van de Zwijndrechtse nieuwlichters. Hij is een zwerver, zoveel is duidelijk. Ik ben een dolle liefhebber van dit soort boeken. Marsman, een dichterlijke waterman, die bovendien zijn dood (in  het water) in zijn poëzie esthetisch aankondigde, wijst in een prachtig gedicht op de roman van Van Schendel (1933, 1e druk). U weet wel, in zijn Brief aan een vriend:

Tracht, na uw vijftigste jaar/langzaam te leeren, dat het goed is/als de bladeren vallen; de sterken worden dan toch nog lang niet gerooid; zeg tot u-zelf: ‘ik wil pas vallen/onder den winterstorm’. -/mij kan soms nu het verlangen al overvallen/naar onze latere jaren/als ik niet meer gekooid/in dit zwerfziek verlangen/wonen zal in het huis aan de breede rivier.

hoe goed zal het zijn

(…) dan zitten wij ’s nachts bij het vuur en ik lees u voor uit een boek dat ik dan heb geschreven/een boek als ‘De Waterman’/Of lacht ge, dat dat niet kan?”

In het aangeboden exemplaar van De Waterman zit het exlibris van Wendelien Houwing. Ik heb nergens een spoor van haar kunnen traceren. 

Verder wijs ik op de zojuist ingevoerde bundel van Henriette van der Holst van der Schaik. Niet zozeer, of beter, niet alleen, vanwege het mooi uitgevoerde boek, maar vooral ook vanwege het exlibris van Henk Sneevliet (1883-1942) die afgelopen week 79 jaar geleden, op 12 april 1942, op de Leusderheide bij Amersfoort werd gefusilleerd. Ik ben maar een oppervlakkig kijker, maar misschien is het exlibris van de hand van Fré Cohen die in de jaren dertig een stijl voerde die mij doet denken aan de nieuwe zakelijkheid.

Méér nieuwe oude boeken bij Cornelissen & De Jong, ook van Van Schendel

PHP Code Snippets Powered By : XYZScripts.com