In 't Wasdom

antiquariaat Cornelissen & De Jong – Notter | Zwolle
september 21st, 2021 by Jaap de Jong

Zwart op wit en wit over het zwart. De linosneden van Sam Herciger

De linosneden van Sam Herciger (1917-1981) zijn indrukwekkend. In de bundel Redebruchstücke worden gedichten van András Mezei (1930-2008) gecombineerd met (kubistische) linosneden van Herciger.

Sam Herciger werkt met zwarte lijnen op een witte achtergrond of met witte lijnen op een zwarte achtergrond. In het eerste geval (zwart op wit) gaat het om gebeurtenissen van een meer vrolijk-ingetogen aard, zoals de viering van joodse feestdagen. In deze bundel zijn alleen linosneden opgenomen met witte lijnen op een zwarte achtergrond.

András Mezei overleefde als jongen de verschrikkingen van het Joodse getto in Budapest en schreef herdenkingspoëzie. Titels als Die Wahl, Deportation, Einsatzgruppe spreken voor zich, maar er zijn ook andere titels: Fürchte dich nicht, Jakob. Anders dan Paul Celan dronk András Mezei de melk niet altijd zwart.

De biografie van Sam Herciger is eender, maar toch anders. Hij werd in 1917 in het dorp Zawiercie geboren en groeide op in een orthodox joods milieu, brak daarmee en raakte in Rusland verzeild waar hij beschuldigd werd van spionage. Hij leerde Russisch in de gevangenis en keerde terug naar Polen waar hij opnieuw werd gearresteerd. Ditmaal, zo luidde de beschuldiging, zou hij een spion voor Rusland zijn. Na de oorlog – hij overleefde Auschwitz – studeerde Herciger in Antwerpen aan de academie van Schone Kunsten en bleef ook in die stad wonen.

In het voorjaar van 1974 opende Abel Herzberg in Hilversum een tentoonstelling met zijn werk, maar heel bekend werd hij niet in Nederland. Later verhuist Herciger met zijn derde vrouw Edith Beck naar Israël. Zij schreef in 1985 een boek over het dramatische leven van Sam Herciger.

De linosnede met de vioolspeler vind ik mooi. De witte lijnen zijn hier op het allerbreedst. Ik houd het erop dat de vioolspeler het Kol Nidrei van Max Bruch speelt. Dat heeft iets te doen met het wit over het zwart.

Mezei, András (1999). Redebruchstücke oder Stille Zwiesprache miet Adorno. Jüdisch-Ungarische & Ungarisch-Jüdische Gedichte. Übertragen von Paul Kárpáti. Budapest/Berlin: City Verlag & Oberbaum Verlag. I.z.g.st., hardcover. Zeldzaam. Met dertien lino's van Sam Herciger. € 59,50 (incl. pak- en verzendkosten binnen Nederland).

Interesse? Neem contact met ons op.

Méér nieuwe oude boeken bij antiquariaat Cornelissen & De Jong

PHP Code Snippets Powered By : XYZScripts.com