In 't Wasdom

antiquariaat Cornelissen & De Jong – Notter | Zwolle
september 13th, 2021 by Jaap de Jong

Zwolse faction – het bombardement op Bollebieste

Op 15 december 2019 werd in Zwolle voor het eerst het bombardement op de wijk Bollebieste (Dieze-West) herdacht. Bij dat oorlogsgeweld, waarbij de Engelsen het op de gasfabriek hadden gemunt, kwamen vijf mensen om en raakten er velen gewond. De uit Zwolle afkomstige dichter, schrijver en hoorspelauteur Wim Gijsen (1933-1990) was op dat moment elf jaar oud. In 1974 beschrijft hij in Bollebieste het bombardement op de wijk.

De roman van Gijsen is afkomstig uit de collectie van Igor Cornelissen. Achterin het boek maakte Igor wat potloodaantekeningen, m.n. vermeldt hij de pagina’s rond het bombardement op Bollebieste en de verhalen rond ene mijnheer Van Lith. Ik denk dat deze Van Lith – vlg de roman van Gijsen afkomstig uit Zwolle, ook werkelijk een links leven had. En ik weet ook wel bijna zeker dat er een mapje Gijsen & Van Lith bovenkomt na de herordening van het archief Cornelissen.

Dat mapje heb ik trouwens niet perse nodig voor dit verhaal. Igor wijdde bij het overlijden van Wim Gijsen een Voetnoot aan de arbeiderszoon uit Zwolle: “de man met het alpinopetje” (Het Parool, 17 november 1990). Hij bespreekt het autobiografische element in het werk van Gijsen. Niet alleen schrijft hij over de erotische passages bij Gijsen, maar gaat ook in op het (Zwolse) linkse arbeidersmilieu rond de oorlog. De vader van Wim Gijsen was het enige Zwolse communistische raadslid. Het is duidelijk. het lezen was voor Igor lust, maar ook werk. Veel beter kun je het niet hebben.

Naast het bombardement (pag. 14-21) beschrijft Wim Gijsen de gesprekken die hij als jongen opving tussen zijn vader, Van Lith en de onderduiker Jo: “Arbeidersklasse … het onderdrukte proletariaat… na de oorlog de kapitalisten de voet dwars zetten… de koloniale Nederlandse regering (…) Hij begreep er niet zoveel van maar wel dat er na de oorlog heel wat zou veranderen als Jo en meneer van Lith en zijn vader het voor het zeggen kregen.”

Faction – de combinatie van feit met (literaire) fictie – vind ik best een mooie vorm van literatuur.

Of Wim Gijsen in zijn politieke loopbaan als PSP-er nog voor roering in het Zwolse heeft gezorgd weet ik niet. Wel publiceerde hij in de jaren zestig met regelmaat in het tijdschrift Maatstaf. Hij werd bekend als S.F.-schrijver, daarmee brak hij zelfs internationaal door. L.G. Maas schreef een interessante masterscriptie over Gijsen.

Naar aanleiding van: Gijsen, Wim (1974). Bollebieste. Bussum: Agathon. Paperback, in redelijke staat met een ietwat beschadigde rug. Uit de collectie Igor Cornelissen. Roman met biografische aspecten uit oorlog (speelt in Zwolle, uit notities I.C [bijgevoegd]). Niet meer leverbaar

Méér nieuwe oude boeken bij antiquariaat Cornelissen & De Jong, ook van Marcellus Emants, Hans van Straten en anderen. 

Geef een reactie

PHP Code Snippets Powered By : XYZScripts.com