In 't Wasdom

antiquariaat Cornelissen & De Jong – Notter | Zwolle
september 20th, 2023 by Jaap de Jong

Uit de schaduw in het licht

In november 2023 verschijnt de biografie over Hans Warren (1921-2001). Warren was beroemd vanwege de publicatie van zijn dagboek met de wat paradoxale titel Geheim Dagboek. Ik las een aantal delen met rode oortjes, maar dat is lang geleden. Auteur van de biografie is Mario Molenaar (1960), die 23 jaar zijn leven deelde met dat van Warren. Zij werkten nauw samen, onder meer bij de vertaling van het werk van de Griekse dichter K.P. Kaváfis.

In april 1986 publiceerde Mario Molenaar de nog onvolledige persoonsbibliografie van Warren in het literair-historische tijdschrift Het Oog in ’t Zeil. Bovendien rekent hij in dat nummer af met een misverstand over het gedicht “Aubade met lijsters”, zodat literatuurliefhebbers weer rustig kunnen slapen. En passant demonstreert hij ook zijn kennis van het oeuvre van Warren. Kortom, hij laat zien dat hij meester is, geen vazal. Ik ben natuurlijk ook wel benieuwd welke schaduwzijden van Hans Warren door Molenaar in het licht worden gezet.

Het Oog publiceerde niet alleen themanummers over personen als Hans Warren, Simon Vestdijk, E. Du Perron, Jan Arends, maar ook over steden. De titel van het blad is ontleend aan een idee van de kunstschilder, schrijver, filosoof, scharrelaar en stukjesschrijver Jacob Campo Weyerman (1677-1747). Weyerman schreef in Het Oog (1780) losjes en associatief over zaken die zijn interesse hadden. Prettig leesbaar. Weyerman ontdekte dat er met roddels meer geld te verdienen was dan met het vertalen en schrijven van stukjes. Hij zette zijn slachtoffers onder druk en vanwege die chantagepraktijken belandde hij in een Haagse cel. Daar bracht hij de laatste negen jaar van zijn leven door met het temmen van muizen. Dat lijkt mij een nobele bezigheid, hoewel de vraag gesteld kan worden wat die beestjes daarmee opschoten. Enfin, Weyerman brak zich daar het hoofd niet over en schreef, vrij van muizenissen, gewoon verder. Dit geheel terzijde.

Er verschenen tussen oktober 1983 en juli 1992 47 afleveringen van het tijdschrift Het Oog. Jaargang 2, nummer 7 is per ongeluk verkeerd genummerd (7=1). Die fout vond zelfs Thijs Wierema niet, die in die jaren de spil van de redactie was. Aan hem dankt de lezer dat hij nu de argumenten kan kennen die Joseph Roth tegen de zelfmoord inbrengt. Zoiets kan te pas komen, net zoals de opwekking aan docenten om de gedichten van Dèr Mouw niet voor hun leerlingen te verbergen. De dichter Dèr Mouw dus, die als geen ander het kleine op het niveau van het grote weet te brengen, zoals hij dat doet in ‘K ben Brahman -> “(…) Als zij mij geeft mijn bordje havermouth | En ‘k zie, haar vingertoppen zijn gespleten | Dan voel ik éénzelfde adoratie branden | voor Zon, Bach, Kant, en haar vereelte handen.”

Wat Het Oog deed in de jaren tussen 1983 en 1992, werd voortgezet door het tijdschrift De Parelduiker. Voor een abonnement kunt u zich wenden tot deze website. Voor de complete reeks van Het Oog kunt u zich tot mij wenden. De reeks is te koop met – en dat is uniek – het register op de 47 afleveringen (op auteur, personen, zaken en locaties). Alleen met dat register kunt u een oog in het zeil houden om dan, als er wind is en gelegenheid, vaart te maken op weg en reis naar een doel dat alleen u kent. Op het omslag van het register van Het Oog wordt het redactielid TW als Engel voorgesteld, vergelijkbaar dus met hen die het Woord van de Heer brengen. Dat lijkt heel passend: van het kleine naar het grote. Ja, uit de schaduw in het licht. Frits Müller (1932-2008) maakte de omslagtekening van het register en was verantwoordelijk voor alle omslagen. Het tijdschrift is niet gedigitaliseerd en ik vind dat dit zo moet blijven. Sommige zaken moet men in het duister laten, daar bloeien ze het beste.


Het Oog in 't Zeil. 9 jaargangen. Er verschenen 47 afleveringen. Incl. register op deze afleveringen die tussen oktober 1983 en juli 1992 werden uitgebracht). Redactieleden: Toke van Helmond, Jan Kuijk, Bas Lubberhuizen, Frits Müller, Oege van der Wal, Koos van Wering en Thijs Wierema. € 299,00 (excl. pak- en verzendkosten).
PHP Code Snippets Powered By : XYZScripts.com