In 't Wasdom

antiquariaat Cornelissen & De Jong – Notter | Zwolle
december 3rd, 2020 by Igor Cornelissen

Kuierend langs de grens en oesters eten in de Zwinstreek

Dit boekje gaat niet over de natuur maar over de mensen die er woonden. Vooral over de smokkelaars, voor, tijdens en na de Tweede Wereldoorlog, en over de mensen van de douane die daar wat tegen wilden doen. Iets dat vaak mislukte. In Kuieren langs de grens praten de mensen eenvoudig en zo is het ook opgeschreven. Interessant: familieleden woonden vaak aan weerskanten van de grens. En de borrel was de ene keer in Duitsland goedkoper, de andere keer in Holland. Biggen werden ook gesmokkeld. Dat krijsen hoorde je alleen als je er dichtbij stond. Ze werden soms (illegaal uiteraard) over de Dinkel vanuit Nederland naar Duitsland verscheept. En verhalen over de inflatietijd in Duitsland toen een reep chocolade een biljoen mark kostte.

En dat allemaal over een tijd toen er nog grenzen waren met het bijbehorende spiedende personeel. Als ik nu over de Duitse grens kom, is die spanning weg. En ik heb niet eens gesmokkeld.


Bij het opruimen van mijn boekenkasten stuit ik op eerdere voornemens die nooit tot uitvoer kwamen. Als beheerst optimist zou ik ook kunnen zeggen: Wat niet was, kan nog komen. Mijn kompaan zou aanvullen: als God het wil en zijn zegen er op rust zal het zeker komen.

Zo was het met dit boekje over het Zwin, nu een deels beschermd natuurgebied net over de grens van Zeeland en België. Wat zou dat een mooie reportage hebben opgeleverd voor Vrij Nederland. Beschouwingen over zeldzame vogels en planten, afgewisseld met grepen in de rijke geschiedenis van wat ooit was.

Het Zwin verbond de Noordzee met steden als Brugge en Damme waar gehandeld werd in staven nog onbewerkt zilver, geweven uit Venetië of in de Verre Oost, bontwerk uit Hongarije, wijn uit Casconje of La Rochelle, laken uit Engeland. Het was een streek, we spreken van de dertiende en veertiende eeuw, die tevens werd geteisterd door bendes aangevuurd door al lang vergeten graven die daar allemaal rechten meenden te hebben. Brugge was in die tijd de economische hoofdstad van Noord West Europa. Daar werd het eerste beursgebouw ter wereld opgericht. Als het Zwin gaat verzanden, is het gedaan met de handel en Brugge verliest haar verbinding met de zee. Antwerpen nam de rol over. Wat van de ooit bloeiende Zwinstreek rest zijn hier en daar treurige kerkjes met  wat verspreide boerderijen.

Maar vorige eeuw kwam het toerisme er op gang en het schijnt dat je er in die streek goed kunt eten. Ook vruchten van de zee. Oesters. Alle reden dus om in het komende voorjaar in Damme, waar nog heel wat historie is blijven staan, het door het antiquariaat in ’t Wasdom op te richten Oesterfonds (met de allerschoonste bibliofiele uitgaven)  van start te laten gaan. Te zijner tijd hoort u daar meer over. Van Zwolle tot het Zwin. Tot nog toe kwam het er niet van, maar wie weet. Er is al ingetekend voor het oprichtingsfeest.

Zo is er altijd hoop. Terecht door Paulus gewaardeerd, maar ook door mij en door Tsjechov niet minder. Bestelde Tsjechov niet twee dagen voor zijn dood een lichtgrijs zomerkostuum? En hij at oesters tot het einde, lag er tussen op zijn laatste reis: in een wagonwagen volgeladen met oesters. Zo hoort het.

Boink, H. (red.) (1992). Kuieren langs de grens. Grensverhalen uit Denekamp en omgeving. Denekamp: St. Heemkunde Denekampi.g.st., paperback, ingenaaid. 218 pp., 1e druk. Met illustraties. Uit de collectie Igor Cornelissen. € 18,50 (incl. pak- en verzendkosten). 

Chastelain, Jean-Didier (1957). Bloei en verval van de Zwinstreek. Brussel: Office de Publicité. I.g.st. Paperback met flappen, 122 pp., 1e druk. Met illustraties en uitslaande XVI- eeuwse kaart van de Zwinstreek, met bibliografie. Nederlandse vertaling: Annie Mesritz. Uit de collectie Igor Cornelissen. € 17,50 (incl. pak- en verzendkosten).

Interesse? Neem contact met ons op. Méér nieuwe oude boeken bij Cornelissen & De Jong

Geef een reactie

PHP Code Snippets Powered By : XYZScripts.com