In 't Wasdom

antiquariaat Cornelissen & De Jong – Notter | Zwolle
januari 2nd, 2021 by Igor Cornelissen

Kuyper en het bukken der Oranjes. Een gedenkboek

Mogen wij de In memoriams in de pers geloven dan zijn ons de laatste jaren vele Grote Staatslieden ontvallen. Na Den Uyl werden Kok, Van Mierlo en Lubbers de hemel in geprezen voor zover zijn daar al niet in vertoefden.  Langer geleden was Willem Drees aan de beurt. Maar een socialist die mede verantwoordelijk was voor twee koloniale oorlogen kan men toch moeilijk een groot staatsman noemen. Twijfel aan zoveel eerbewijs is gerechtvaardigd.

Abraham Kuyper riep tijdens zijn leven veel weerstand op. En niet alleen ter linkerzijde en bij de liberalen. Toch was hij zeker een groot Staatsman. Niet omdat de Geldersche Kerkbode  en het Predikbeurtenblad na zijn dood hem als zodanig beschreven. De hele vaderlandse pers huldigde hem. Zelfs de communist David Wijnkoop noemt hem een groot staatsman “sedert de zatheid der regenten” hier placht te regeren. Hij was de agitator, een volkstribuun  en organisator van een volksklasse die in de verdrukking was geraakt, de ‘kleine luyden’.  Bovendien, benadrukt Wijnkoop, had Kuyper Oranje laten bukken. Natuurlijk, zijn enige ideologie was die van de clericalen. Maar er zouden andere tijden komen met andere leiders.

Ook in de buitenlandse bladen was de lof groot, waarbij in dit rijk geïllustreerde boek de bijdrage uit de Pester Lloyd opvalt. Dat was wel verklaarbaar, want Kuyper had Hongarije bezocht en er veel dingen geprezen. Belangrijk was de verbondenheid met de Hongaarse gereformeerden. In Hongarije was ook bekend dat Kuypers dochters zich meermalen hadden ingespannen voor de opvang in Nederland van de door de oorlog verzwakte Hongaarse kinderen.

De foto’s van familie, medestanders (o.a. opvolger Colijn),  woonhuis, uitvaart en begrafenis zijn curieus. Een illustratie valt extra op: het Koningshuis had zich (waarschijnlijk met tegenzin, maar dat staat er niet bij) laten vertegenwoordigen door hoogwaardigheidsbekleders.

Enige merkwaardige knipsels zaten in het boek waaronder een verslag van de schaker Jan Hein Donner (ARP geslacht) over een jazz lezing die hij in 1944 bijwoonde. Twee dochters van Kuyper hadden verontwaardigd het zaaltje verlaten toen de inleider een lans brak voor jazzmuziek. Negro spirituals, mits zoetsappig,  konden nog door de beugel. Jazz was vele stappen te ver. Jammer dat dit soort schijnbaar onbetekenende details zo vaak buiten de  geschiedschrijving blijven. Dit boek komt overigens uit de nalatenschap van een van de dochters van Abraham Kuyper.


Kuyper, H.H. (samensteller & inleiding). Gedenkboek ter herinnering aan het overlijden van dr. A. Kuyper en de sprake die daarbij uit de pers voortkwam. Amsterdam: W. ten Have. I.z.g.st.. Gebonden met illustratie (in 3D) op voorplat, 320 pp., 1e druk. Met illustraties. Uit de collectie Igor Cornelissen. Voorheen eigendom van Cath. M.E. Kuyper (dochter van Abraham K., naam op voorblad). Met veel fotomateriaal en krantenknipsels. € 22,50 (incl. pak- en verzendkosten). Interesse? Neem contact met ons op.

Méér nieuwe oude boeken bij Cornelissen & De Jong

Geef een reactie

PHP Code Snippets Powered By : XYZScripts.com