Salvador Hertog (1901-1989) is de meest avontuurlijke en levenslustige schrijver die ik ooit sprak. Het gegeven dat hij als jood werd geboren in Maastricht maakte hem anders dan iedereen. Met een zo grote belangstelling voor de wereld dat hij de wereld wilde bereizen. Hij was zeeman en kok. Woonde in Frankrijk en voor de oorlog (hoe en waarom weet ik helaas niet) in Finland. Hij sprak de taal en heeft nog uit het Fins vertaald. Een van de lastigste talen van Europa. Het schijnt dat hij de Finse componist Jean Sibelius heeft geïnterviewd.
Hij zat tijdens de oorlog in het verzet, was links, zonder communist te zijn. Na de bevrijding vroeg men hem te komen werken bij het Bureau Nationale Veiligheid, een voorloper van de BVD. Daarover ging mijn gesprek met Salvador Hertog die heel wat wist te vertellen over de Duitse oorlogsmisdadigers die hij aan de tand voelde, maar ook over de tegenstellingen binnen het BNV die tot enorme conflicten hebben geleid. Dat BNV was geen blijvertje. Salvador Hertog gingen schrijven en bij De Bezige Bij, ontstaan in de illegaliteit, kwamen zijn boekjes uit. Zijn werk werd geprezen, maar bestsellers kwamen er niet uit zijn bedrijvige handen. Hij trouwde (of hertrouwde) met een veertig jaar jongere vrouw die hij vreugdevol drie kinderen schonk. Tot op hoge leeftijd had hij plezier in het leven. Jan Willem Holsbergen schrijft in de flaptekst terecht dat zijn verhalen ver af staan van ons Nederlands provincialisme. ‘Hertog zou een Sade kunnen zijn, indien de vrouw hem niet te lief was.’ Een nadenkertje.
Ik zou graag Hertogs levensverhaal willen lezen, uiteraard inclusief zijn Finse avonturen. Het zal er wel niet van komen. Hans van Mierlo is nog maar net dood, maar die heeft al wel zijn biograaf. Maar dit terzijde.
Op de DBNL is een interessant biografisch interview van Jules Dister (met Salvador Hertog) beschikbaar.
Naar aanleiding van: Salvador Hertog (1965). De rode deken. Verhalen Amsterdam: De Bezige Bij. Literaire pocket. Omslag: Karel Beunis, pp. 149. Gesigneerd door Salvador Hertog. (Nog) niet te koop
Geef een reactie