Als men de naam Herman Heijermans (1864-1924) nog kent dan is het als schrijver van toneelstukken. Op Hoop van Zegen is nog wel eens te zien. Op toneel of op de televisie, maar dan zonder Esther de Boer- van Rijk (1853-1937) die ooit de vissersweduwe Kniertje met verve op de planken bracht – Kniertje, wier zonen verdronken op lekke schepen – en door de reder wordt afgescheept met een kommetje soep. Vissersvrouw Kniertje, door het lot getroffen, en haar opstandige zoon die niet naar zee wil op die rotschuit. Ik hoefde maar tegen mijn moeder te zeggen ‘Barendje wil niet naar zee’ of ze begon al te huilen. Maar zij had de echte Kniertje dan ook nog op het toneel gezien. De uitdrukking ‘de vis wordt duur betaald’ kent iedereen. Ook zij die niet weten dat die regel uit Op Hoop van Zegen komt en nooit van de duizendpoot Heijermans hebben gehoord.
Herman Heijermans was een veelschrijver, niet alleen van toneel. Hij schreef romans die gevreten werden omdat ze ‘verboden’ dingen beschreven zoals dat in Kamertjeszonde gebeurde: het ongehuwd samenleven. Hij vulde dagbladen met korte stukjes, er waren novelles zoals in Interieurs.
Heijermans was een zoon uit een joodse familie en die achtergrond bleef hij altijd trouw al kon hij genadeloos de kleinburgerlijkheid (en soms geniepigheid) in dat milieu schetsen. In Interieurs staat een verslag van een joodse begrafenis. Het is van minuut tot minuut te volgen. Plaats van handeling: het armoedige Amsterdamse getto waar joden opeengepropt woonden en men wel over de kosten móest bekvechten met de begrafenisondernemer.
Een verdwenen wereld, maar wie weten wil hoe het was, kan bij Heijermans terecht. Hij schreef behalve literatuur ook geschiedenis.
Heijermans Jr., H. (1898). Interieurs. Amsterdam: H.J.W. Becht. I.g.st., roestvlekjes. Mooie gave rood-bruine band. Gebonden in linnen, 222 pp., 1e druk. Uit de collectie Igor Cornelissen. € 22,50 (incl. pak- en verzendkosten). Interesse? Neem contact met ons op.
Méér nieuwe oude boeken bij Cornelissen & De Jong
Geef een reactie