In 't Wasdom

antiquariaat Cornelissen & De Jong – Notter | Zwolle
november 25th, 2012 by Jaap de Jong

Honger in het hoofd en honger in de heupen

Susan Sontag was een leesbeest. Haar stiefvader raadde haar aan niet te veel te lezen, daar ze anders niet aan de man zou komen. Tevergeefs. Aan de man kwam ze wel, maar dat was maar voor even. In Herboren: dagboeken en aantekeningen 1947-1963, bezorgd door haar zoon David Rieff, geeft ze tal van lijstjes met muziek en boeken. Ik ben een dolle liefhebber van dat soort rijtjes.

Susan S. was een omnivoor. Ze specialiseerde zich in de filosofie, literatuur en theologie (m.n. godsdienstsociologie). In de vroege dagboeken Herboren noemt ze een groot aantal titels van boeken en muziekstukken. Een feest voor de geest en ook voor het gehoor. Dankzij Youtube kunnen we de door haar genoemde componisten direct beluisteren. Sjostakovitsj, Pianoconcert; Skrjabin, Preludes; Franck, Symfonie in d mineur; Bach met de Mis in b mineur. Seks op muziek! zo is het commentaar van Susan S. bij dit rijtje en dat is ook zo.

Sontag gaat ook uitvoerig in op haar huwelijk en liefdes. Ze was zeven jaar getrouwd met  Phillip Rieff, met wie ze een studie over Freud publiceerde. Met het huwelijk had ze niet veel: daar wordt ieder verlangen een besluit, schrijft ze ergens. Enfin, het gras was elders ook niet zoveel groener, zo krijg ik de indruk. Maar saai was het nooit, dat niet.

Schrijven is jezelf op het spel zetten, jezelf verliezen, jezelf blootgeven. Dat laatste doet Sontag in haar dagboeken, maar een systematisch betoog vind je daar niet. Het zijn fragmenten, observaties vooral. Ze laat in haar ziel kijken en haar zoon, de bezorger, vraagt zich af of ze dit alles wel had willen openbaren. Mooi dat hij dat in elk geval wel deed. Susan Sontag wilde in de eerste plaats zichzelf leren kennen. Of dat haar is gelukt weet ik niet. De dagboeken laten in elk geval een mens zien: twijfelend, hopeloos, depressief, maar ook vitalistisch, veeleisend, passioneel. Een vrouw ook met honger in het hoofd en honger in de heupen.

Geef een reactie

PHP Code Snippets Powered By : XYZScripts.com