In 't Wasdom

antiquariaat Cornelissen & De Jong – Notter | Zwolle
maart 12th, 2021 by Igor Cornelissen

Igor Cornelissen en de opgetrokken kruitdampen van de provobeweging

Met de Provobeweging had ik op twee manieren te maken. Dat vereist uitleg. Ik was journalist bij het weekblad Vrij Nederland dat anti-autoritair was, maar ik was, in mijn vrije tijd, ook trotskist. Bij Vrij Nederland schoof hoofdredacteur Mathieu Smedts alle linkse literatuur naar mij toe. Ter beoordeling. Zat er een stukje of wellicht een reportage in?

Het eerste nummer van Provo bevatte een artikel met een ingedrukt klappertje. Dat was een kleine bom. Je moest er met een hamer opslaan en dan rook je de komende revolutie. Zo gezegd en gedaan. Ik rook een aangename kruitdamp en schreef er een opgewekt stukje over in de rubriek die Bij Ons In Holland heette. Ik deed meer en zocht Robert Jasper Grootveld op voor een vraaggesprek. Hij was de rookmagiër die happenings rondom het Lieverdje op het Amsterdamse Spui organiseerde waar weinigen wat van begrepen. Het trok steeds meer volk. Later werden er krenten uitgedeeld. De politie wist zich geen raad en trok de gummiknuppel. Van het een kwam het ander. Ouderen herinneren zich het Witte Fietsenplan en de hevige ruzies in de gemeenteraad van Amsterdam. Provo is al lang ter ziele. Maar de herinnering aan de roerige tijd bleef. Zo zocht ik tien jaar nadat de rookbommen het feest van Beatrix hadden verstoord, de bommengooiers op voor een interview.

Inmiddels is er veel geschreven over Provo en de initiatiefnemers die anarchistische en theosofische invloeden op zich hadden laten inwerken. Boeken zijn erover geschreven (ook dissertaties?) en Grootveld kreeg zelfs een biografie. Provo wilde geen leiders en geen macht en hief zich daarom op. Ze hadden wel voormannen, zoals Roel van Duijn, die veel zag in het anarcho-syndicalisme. Van Duijn liet en laat nog steeds van zich horen. Het was een leuk weerzien toen we elkaar jaren later troffen op een bijeenkomst van De Groenen. Hij en ik waren daar lid van, maar inmiddels bestaan De Groenen bestaan niet meer.

En wat vond ik er destijds als trotskist van? Wij probeerden de arbeiders (of arbeidersklasse) aan te spreken. De Provo’s hadden dat klootjesvolk, tuk op roomkloppers en auto’s, afgeschreven. Er was dus een zekere afstand. Tot mijn verbazing trof ik in een van de Provonummers een artikel over China aan van een zekere G. Barendregt. Ik kan nu wel onthullen dat Barendregt een schuilnaam was van wijlen dr. Fritjof Tichelman, net als ik lid van de (trotskistische) Vierde Internationale, en later onderdirecteur van het befaamde Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis. Uit twee ingezonden stukken in Vrij Nederland blijkt waarom het IISG zich het provo archief liet ontgaan. Centenkwestie. En in datzelfde nummer lees ik nu pas een artikel van Rudolf de Jong over het anarchisme. Daar wist Rudolf alles van, want hij beheerde op het IISG de afdeling Anarchisme, Spanje en Zuid Amerika. Rudolf en ik troffen elkaar, ook weer jaren later, als medewerkers van het anarchistische blad De As dat, niet droevig worden, ook al weer op zijn laatste benen loopt.

Allemaal zijlijnen misschien, maar wie het neusje van de zalm op zijn bord wil en de oerstukken wil lezen kan zich tot het antiquariaat ‘t Wasdom in Zwolle wenden. Het is wat de kompaan zegt: uw wasdom is ons wasdom.


Originele nummers van Provo (nrs. 1, 2, 3, 5, 7, 11, 12) - Het Beste uit PROVO [1-15] - Provo bulletin Antiquariaat Schuhmacher [bibliografie, pp. 1-17, beschrijving van nrs. 1-210. Zeer zeldzaam!] - God, Nederland & Oranje, nrs. 6 [31 april 1967, cartoons op A-3 formaat o.a. Pierre, met vlekjes op omslag, geniet] en 7 [7 juli 1967, A-3 formaat - J.B. Metz, cartoons van o.m. Pierre, Janke] - Map met krantenartikelen uit de jaren 65 en verder (van de provotijd). 

Het complete dossier van de provo-collectie Igor Cornelissen - tegen ieder aannemelijk bod. Interesse? Neem contact met ons op.

Méér nieuwe oude boeken bij Cornelissen & De Jong

Geef een reactie

PHP Code Snippets Powered By : XYZScripts.com